Son yıllarda enflasyonist ortamın etkisiyle, yaklaşık maliyet hesaplarının çoğu zaman ihalelerde verilen tekliflerin oldukça altında kaldığı ve bu durumun tekliflerin değerlendirilmesini güçleştirdiği gözlemlenmiştir. Mevcut mevzuat bu konuda yetersiz kalmakta, fiyat güncellemelerinde idareler arasında farklı uygulamalara sebep olmaktaydı. Ancak 30 Temmuz 2025 tarihli 32971 sayılı Resmî Gazete kararıyla yapılan değişiklikler, bu soruna önemli ölçüde çözüm getirmiş ve yaklaşık maliyet hesaplamalarının hem daha gerçekçi hem de güncel piyasa koşullarını yansıtır hale gelmesini sağlamıştır.
Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliği’nin 10. ve 11. maddelerinde değişiklik yapılmıştır. Yeni düzenlemeler 1 Eylül 2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir. İhale ilan veya duyurusu 1 Eylül 2025 sonrası işler için geçerli olacaktır.
Yaklaşık maliyet hesabına esas fiyat ve rayiçlerin tespiti
MADDE 10 – 1) İdarelerce, ihale konusu işin yaklaşık maliyetine ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde;
a) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği, ihale konusu işe benzer nitelikteki işlerin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar,
b) Kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat ve rayiçler,
c) İlgili meslek odaları, üniversiteler veya benzeri kuruluşlarca belirlenerek yayımlanmış fiyat ve rayiçler,
ç) Yüklenici veya alt yüklenici olarak faaliyet gösteren, konusunda deneyimli kişi ve kuruluşlardan alınacak, ihale konusu işe benzer nitelikteki işlere ilişkin maliyetler,
d) İdarenin piyasa araştırmasına dayalı rayiç ve fiyat tespitleri,
esas alınır.
2) İdareler, yaklaşık maliyete ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyat ve rayiçlerin birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.
3) İşin bütünü, iş grubu, iş kalemi ve malzeme rayici bazında yapılacak piyasa araştırmasına dayalı fiyat tespitlerinde; iş, imalat ve/veya malzemenin yapımcılarından, üreticilerinden, ana bayilerinden, toptancılarından, yetkili satıcılarından ve satıcılarından fiyatlar veya proforma faturalar alınmak ve gerekli karşılaştırmalar yapılmak suretiyle uygun fiyatlar belirlenir. Tereddüt edilen fiyatların gerçek piyasa rayiçlerine uygun olup olmadığı hususu Ticaret ve/veya Sanayi Odalarından alınacak yazılı rayiçlerle netleştirilir.
4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu, iş kalemi veya malzemenin ayrıntılı özellikleri ve standardına yer verilir, fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar Katma Değer Vergisi hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan fiyat bildirimleri ve proforma faturaları dikkate alınmaz.
5) (30.07.2025 tarihli Resmi Gazete kararıyla eklendi) Yaklaşık maliyet tespit edilirken kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat ve rayiçlerin esas alınması halinde, güncelliğini kaybeden birim fiyat ve/veya rayiçler, ilgili alt endeks veya endeksle güncellenir. Güncelleme, yaklaşık maliyetin belirlendiği tarihin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait alt endeks veya endeksin, kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat ve rayiçlerin yürürlüğe konulduğu tarihin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait alt endeks veya endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı üzerinden yapılır.”
Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi
MADDE 11 – 1) (Değişik: RG-3/7/2009-27277) İş kalemi ve/veya iş grubu şeklinde tespit edilen imalat miktarlarının, Yönetmeliğin 10 uncu maddesine göre belirlenen ve yüklenici karı ve genel gider ihtiva etmeyen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutar KDV hariç olarak hesaplanır ve bulunan bu tutara % 25 oranında yüklenici kar ve genel gider karşılığı eklenmek suretiyle yaklaşık maliyet tespit edilir.
2) (Değişik: RG-3/7/2009-27277) Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin hesap cetveli ve icmal tablosu hazırlayanlarca imzalanmak suretiyle ihale onay belgesine eklenir.
3) Yaklaşık maliyet, güncelliğini kaybetmesi halinde, ilk ilan veya davet tarihine kadar güncellenir. (30.07.2025 tarihli Resmi Gazete kararıyla eklendi) Bu durumda, fiyat farkı verilmesi öngörülen işler için yapılacak güncellemede, 27/6/2013 tarihli ve 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslara göre hesaplanan fiyat farkı katsayısı (Pn) kullanılır. Pn hesabındaki güncel endekslere esas olarak ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksler, temel endekslere esas olarak ise yaklaşık maliyetin hesaplandığı tarihin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksler kullanılır. Fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işler için yapılacak güncellemede, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin yaklaşık maliyetin hesaplandığı tarihin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse bölünmesi suretiyle bulunan katsayı kullanılır.
Madde 10’a eklenen 5. fıkra sayesinde her bir rayicin TÜİK tarafından yayımlanan ilgili endekse bağlanması sonucu yıl içerisinde bu rayiçler güncellenebilecek ve analizlerde kolaylıkla kullanılabilecektir. Böylece yaklaşık maliyet de otomatik olarak güncellenmiş olacaktır.
Madde 11’in 3.fıkrasına eklenen bölümle birlikte yaklaşık maliyet icmali yaklaşık maliyetin hesaplandığı tarihten ihale ilan davet tarihine kadar güncellenebilecektir. Fiyat farkı öngörülen işlerde Pn’le, fiyat farkı verilmeyen işlerde Yİ-ÜFE’yle güncellenecektir.
Bu değişiklikle yaklaşık maliyetin güncellenmesi somut kurallara bağlanmış, kişisel yorumlara dayalı farklı uygulamaların önüne geçilmiştir. Böylece yaklaşık maliyetlerin doğruluğu artarken, ihale süreçlerinde maliyet kaynaklı ihtilaf riski de azaltılmıştır.
Siz de HakedişPlus kullanarak yaklaşık maliyetinizi kolayca güncelleyin!